Thao Suranari (Thao Suranari Monument), pada asalnya bernama Khunying Mo (atau Ya Mo), ialah anak perempuan kepada Encik Kitti dan Puan Bunma. Dilahirkan pada tahun 1771 semasa pemerintahan Raja Taksin yang Agung, beliau berkahwin dengan Phraya Palat (Thongkham), timbalan gabenor Nakhon Ratchasima (jawatan yang juga merangkumi gabenor Nakhon Ratchasima), yang memberikan beliau gelaran "Khunying Mo." Bakat beliau dalam pentadbiran dan hal ehwal ketenteraan telah memperoleh penghormatan dan kekaguman daripada penduduk Korat.

Kebangkitan Heroik Korat (1826)

Peristiwa paling penting yang memperoleh gelaran wira wanita kepadanya ialah insiden 1826 (semasa pemerintahan Raja Rama III) apabila Chao Anuwong dari Vientiane mengetuai tentera untuk menawan Nakhon Ratchasima, mendakwa membantu Siam dalam perjuangannya menentang British. Beliau mengumpulkan penduduk Korat, termasuk Khunying Mo dan suaminya, dan membawa mereka ke Vientiane.

Semasa dikumpulkan ke Thung Samrit, tempat perhentian untuk tentera, Khunying Mo berkomplot dengan sekumpulan tahanan Korat. Menggunakan kecerdasan dan akal beliau:

• Melambatkan Pertempuran: Beliau memperdayakan tawanan untuk menyanjung askar Lao dengan menawarkan untuk memasak kenduri dan secara rahsia menjual arak kepada mereka untuk memabukkan mereka.

• Tindakan: Dengan askar Lao tidak bersedia untuk pertempuran dan senjata mereka di luar jangkauan, Khunying Mo memberi isyarat kepada lelaki dan tawanan yang tinggal untuk melawan dan menuntut semula senjata mereka.

• Kemenangan: Pertempuran itu mencapai kejayaan yang gemilang, membebaskan penduduk bandar dan menghalau tentera yang menahan tawanan, dengan berkesan menghentikan rancangan Chao Anuwong untuk mengumpulkan tawanan. Ini dengan ketara meningkatkan semangat penduduk bandar dan memudahkan penaklukan Tentera Diraja Siam seterusnya ke atas Chao Anuwong.

Penubuhan dan Kematian

Apabila Raja Nangklao (Rama III) mengetahui tentang tindakan heroik ini pada tahun 1827, beliau dengan murah hati menganugerahkan kepada Khunying Mo gelaran Thao Suranari (gelaran diraja yang diberikan kepada wanita) sebagai penghormatan tertinggi beliau.

Thao Suranari meninggal dunia pada tahun 1851 pada usia 81 tahun. Selepas kematiannya, suaminya, Phraya Palat (Thongkham), membina sebuah chedi untuk mengabadikan abu beliau di Wat Phra Narai Maharat di Korat.

Monumen Thao Suranari

Untuk memperingati perbuatan heroik beliau dan berfungsi sebagai pusat kepercayaan bagi penduduk bandar, Monumen Thao Suranari telah dibina pada tahun 1934. Ia direka oleh Profesor Silpa Bhirasri dan dilakonkan oleh Phraya Bharatracha.

• Ciri-ciri tersendiri: Patung itu adalah tokoh gangsa hitam dalam kedudukan berdiri, menghadap ke barat (arah bekas lokasi Vientiane). Tangan kanannya terletak di pinggulnya, dan tangan kirinya memegang pedang peribadinya.

• Lokasi: Monumen ini terletak di hadapan Gerbang Chumphon, gerbang barat Korat. Menurut kepercayaan orang Korat, melalui bawah Gerbang Chumphon dianggap bertuah, dan terdapat pepatah yang mengatakan bahawa "sesiapa yang melalui bawah Gerbang Chumphon akan kembali ke Korat lagi."

Monumen ini lebih daripada sekadar peringatan; ia juga berdiri sebagai simbol keberanian, patriotisme dan perpaduan rakyat Nakhon Ratchasima hingga ke hari ini.

• Kereta Persendirian: Ikut Jalan Mittraphap ke Bandar Nakhon Ratchasima, menuju ke Monumen Thao Suranari di tengah-tengah bandar.

• Pengangkutan Awam: Dari Terminal Bas Nakhon Ratchasima 1 atau 2, anda boleh dengan mudah menaiki songthaew (bas mini) atau teksi/teksi motosikal ke monumen itu, kerana ia merupakan lokasi pusat bandar.

• Masa terbaik untuk memberi penghormatan: Lawati pada waktu pagi atau petang untuk mengelakkan panas yang terik.

• Pelaksanaan ikrar: Jika hajat menjadi kenyataan, orang ramai sering mempersembahkan lagu atau tarian Khorat untuk memenuhi ikrar mereka, yang dipersembahkan dengan kerap.

• Aktiviti waktu malam: Monumen ini diterangi dengan indah pada waktu malam, dan kawasan sekitarnya menampilkan pasar yang menjual cenderamata dan makanan.

• Acara tahunan: Setiap Mac dan April, sambutan besar-besaran memperingati kemenangan Thao Suranari.

Yuran Kemasukan:

• Tiada yuran kemasukan, dan anda boleh memberi penghormatan pada bila-bila masa.

Waktu Buka:

• Dibuka untuk penyembahan 24 jam sehari.